Boeing 2O Milyar Dolar Kaybedecek

ABD Başkanı Donald Trump, tüm dünyanın merakla beklediği İran’la yapılan nükleer anlaşmaya ilişkin kararını nihayet açıkladı.

Trump, İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) daimi üyesi 5 ülke (P5) ve Almanya’nın oluşturduğu P5+1 grup ile İran arasında 2015’te yapılan nükleer anlaşmadan ülkesinin çekildiğini duyurdu.

Trump’ın sık sık İran’la yapılan nükleer anlaşmadan memnun olmadığını ve tek taraflı olarak bu anlaşmadan çekileceğini açıklaması, Barack Obama döneminde yumuşama eğilimi gösteren iki ülke arasındaki ilişkileri bir hayli germişti.

Trump’ın nükleer anlaşmadan çekilmesi en çok, ambargonun kaldırılmasından sonra İran’a hatırı sayılır ölçüde uçak satışı yapan Boeing şirketini etkileyecek. Zira Boeing ülkenin milli havayolu İran Air’den 16.6 milyar dolarlık 80 adet, Aseman Airlines’tan da 30’u kesin 30 opsiyonlu toplam 60 uçaklık sipariş almıştı.

Trump’ın nükleer kararı Boeing ile İran Air arasında yapılan anlaşmanın da sonu anlamına geliyor. ABD’de Cumhuriyetçi senatörler başından bu yana terörü desteklediğini ileri sürerek İran’a uçak satışına karşı çıkıyordu.

Trump yönetiminin tavrını sert bir şekilde eleştiren Tahran yönetimi yeni yönetimin Boeing uçaklarının teslimatını değil Airbus ile yaptıkları anlaşmaya rağmen finansal engeller çıkartarak bu uçakların teslimatını da engellemeye çalışmakla suçluyordu.

IranAir Airbus’a 100, pervaneli uçak üreticisi ATR’ye de 20 adet sipariş vermiş, bugüne kadar üç Airbus ve 8 ATR uçağını teslim almıştı. Airbus, uçaklarının en az yüzde 10’u ABD’li şirketlerin ürünüyle imal edildiği için satış için ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıklar Kontrol Ofisi’nden (OFAC) satış lisansı alması gerekiyor.

Şimdiye dek Washington, Airbus teslimatlarının yaklaşık üçte birinin sürmesine izin verecek bir dönemi kapsayan lisanslar verdi, ancak ABD’nin nükleer anlaşmadan geri çekilmesinin bunları nasıl etkileyeceği belirsizliğini koruyor.